|
| Donderdag 26 december 2024 |
||||||||
| Dorpskerk Abcoude | 2e Kerstdag aanvang: 15:00 uur |
toegang € 25 | ||||||
| UITVERKOCHT GEEN KAARTEN MEER VERKRIJGBAAR |
||||||||
| Barokensemble Eik en Linde
Koor en Orkest o.l.v. Gerard Leegwater |
 Tijdens de uitvoering van de Matthäus Passion in de Grote Kerk in Monnickendam |
Johann Sebastian Bach Weihnachtsoratorium BWV 248 delen 1, 5 en 6 |
||||||
| Bachs Kerstoratorium neemt tegenwoordig een prominente plaats in binnen de concertpraktijk, te vergelijken met die van Bachs beide passies, de Johannes-Passion en de Matthäus-Passion. Er zijn in Nederland in de kersttijd overal uitvoeringen, zowel door professionele, al dan niet in barokmuziek gespecialiseerde, ensembles en solisten als door regionale oratoriumverenigingen en (semi)amateurensembles. Met z'n complexe, meerstemmige koordelen en virtuoze solozang en –begeleiding stelt het werk hoge eisen aan de uitvoerders. | ||||||||
| Bach heeft alles uit de kast gehaald om van zijn Weihnachtsoratorium een feestelijk werk te maken. Trompetten en pauken versterken de juichende koorgedeelten. Niet voor niets ligt de oorsprong van de meeste koren en aria’s in het café, het Zimmermannsche Kaffeehaus in Leipzig. Daar voerde Bach feestcantates uit ter gelegenheid van geboorten, verjaardagen en andere feesten van de vorstelijke familie in Saksen. Met hulp van zijn huisdichter Picander heeft Bach die vrolijke stukken omgezet naar een andere feestelijke gebeurtenis, de geboorte van Christus. Het Weihnachtsoratorium is een groot werk geworden bestaande uit zes delen die chronologisch zijn geordend. We beginnen met de reis van Jozef en Maria naar Bethlehem en komen via de geboorte van Jezus tenslotte uit bij de drie koningen die de ster hebben gevolgd naar de stal waar het kind in de kribbe ligt. De tenor praat ‒zingt‒ als evangelist alles aan elkaar. Een verbindend element levert ook de countertenor die af en toe de rol van Maria op zich neemt. Bach heeft het Weihnachtsoratorium als één werk bedacht, maar het toch zo georganiseerd dat het kon worden uitgevoerd verdeeld over verschillende dagen. Het eerste deel is bedoeld voor Eerste Kerstdag en het laatste deel voor Driekoningen in januari. Elk deel begint met een feestelijk openingskoor en eindigt met een iets meer gedragen koraal. Binnen dat kader vertelt de evangelist het verhaal en leveren de zangsolisten hun commentaar in de vorm van een recitatief en delen zij hun gevoelens in de vorm van een aria. Vaak zijn het de hobo’s die extra schittering geven aan de gevoelsuitingen. In het werk komen bepaalde thema’s steeds terug. We worden er verschillende malen aan herinnerd dat Christus de nieuwe Heerser is, de vorst die de vijanden van de mens definitief heeft verslagen. Dat past bij een ander terugkerend thema: het licht dat in de wereld komt en de duisternis verdrijft. Een contrast met het overwinningsthema zijn de stukken waarin de kleine Jezus in een armoedige kribbe ligt in een stal. Een ander contrast wordt gevormd door het steeds terugkerende verlangen van de bruid (de gelovige) naar de bruidegom (Christus). De teksten, waarin het mystieke verlangen naar de bruidegom klinkt, refereren aan de liefdeslyriek van het Hooglied. Bach maakt het ook heel persoonlijk: “Ik geef je mijn hart, mijn ziel en mijn gemoed. Ik schenk jou wat jij mij hebt gegeven.” Bach zelf voerde de zes delen voor het eerst uit in december 1734 en januari 1735. Het tekent hem dat deze muziek vandaag (290 jaar later!!) nog steeds zo klinkt als het bedoeld was: het intens beleven van het kerstverhaal. |
||||||||
| Deel 1: Jauchzet, frohlocket, auf, preiset die Tage Deel 5: Ehre sei dir, Gott, gesungen Deel 6: Herr, wenn die stolzen Feinde schnauben |
||||||||
| Kijk en luister ter kennismaking: | ||||||
| Eik en Linde speelt Biber in Abcoude | ||||||
 |